Tanış olun: bu, İFES-dir! İFES
(Beynəlxalq Seçki Sistemləri Fondu) dünyanın müxtəlif ölkələrində
demokratiyanın inkişafı üçün çalışan qeyri-kommersiya təşkilatıdır. Bu
beynəlxalq təşkilat fəaliyyət göstərdiyi ölkələrdə seçkilər zamanı
aktiv şəkildə iştirak edir, seçkilərin demokratik keçməsi üçün həmin
ölkələrə məsləhətlər verir, saxtalaşdırılma hallarının qarşısını almaq
üçün texniki yardım göstərir. Öz fəaliyyətində bitərəf mövqeyi ilə seçilən İFES müxtəlif layihələr həyat keçirir.
İFES 1987-ci ildə təsis edilib və hazırda 100-dən çox ölkədə yerli
ofisini açıb. Təşkilat demokratiya yoluna yeni qədəm qoymuş ölkələr də
daxil olmaqla (məsələn, Liberiya), ən demokratik ölkələrdə (məsələn,
ABŞ), hər yerdə fəaliyyət göstərir. İFES-in bütün layihələrini
fəaliyyət göstərdiyi ölkələrin işçi heyəti ilə birgə ona yaxın olan
yerli təşkilatların əməkdaşları tərtib edir. Təşkilat keçirdiyi rəy sorğularına, ekspertizalara təminat verir və məsuliyyəti öz üzərinə götürür. Vətəndaşların
açıq şəkildə öz problemlərini ifadə etmək və hakimiyyətdən bu
problemlərin həllini istəmək hüququ var. Hakimiyyət məmurları isə
vətəndaşların problemlərini dinləməyi bacarmalı və onların həlli üçün
çalışmalıdır. Demokratik dəyərlərin yayılması və inkişaf etməsi üçün
vətəndaşların öz hüquqlarını və məsuliyyətlərini yaxşı bilmələri,
seçkilər zamanı səslərini qorumaq üçün təşəbbüs göstərmələri də
gərəkdir. Bax, bütün bunlar İFES-in layihələrində aparıcı xətti təşkil
edir. İFES cəmiyyətdə vətəndaşların siyasi demokratikliyini
gücləndirmək üçün aktiv şəkildə fəaliyyət göstərir və cəmiyyəti bu
sahədə maarifləndirmək üçün müxtəlif layihələr hazırlayır. Haqqında
bəhs etdiyimiz təşkilat Azərbaycanda 1997-ci ildən fəaliyyət
göstərməyə başlayıb. İFES Azərbaycan xalqının təhsilini və
dünyagörüşünü hər il müxtəlif sorğular, təcrübələr vasitəsi ilə
sınaqdan keçirir. Bu tip təcrübələr vətəndaş cəmiyyətinin inkişafı və
demokratik dəyərlərin daha da dərinə kök atması üçün əhəmiyyətli təsirə
malikdir. Hazırda İFES ölkəmizdə seçki şəraitini yaxşılaşdırmaq və
cəmiyyətdə seçki prosesi haqda anlayış yaratmaq məqsədi ilə yerli
qurumlarla birgə işləyir. Son bələdiyyə seçkilərində İFES seçki
komissiyaları ilə yaxından əməkdaşlıq etdi. Bunda məqsəd vətəndaşlar
arasında səs hüququnu genişləndirmək və mümkün maneələri aradan
götürmək idi. İFES-in Azərbaycandakı fəaliyyətini USAİD və Asiya
İnkişaf Bankı maliyyələşdirir. Bu sıraya İngiltərə, Almaniya və
Norveçin ölkəmizdəki səfirlikləri də daxildir. Mərkəzi Seçki
Komissiyası ilə (MSK) yaxından əməkdaşlıq edən İFES beynəlxalq və milli
maraqları üstün tutaraq, seçkilərin ədalətli keçməsi üçün bütün gücünü
ortaya qoymağa çalışır. Azərbaycanda 2008-ci ildə prezident və
bələdiyyə seçkiləri keçiriləcək. İFES bu seçkilərin ədalətli və düzgün
keçirilməsi üçün öz maliyyə yardımını təklif edir. Hazırda bu nüfuzlu
beynəlxalq təşkilat Azərbaycanda hüquqi seçki strukturunu və milli
seçki qeydiyyatını yaxşılaşdırmaq məqsədilə müəyyən tədbirlər həyata
keçirir. Bundan başqa, hazırda seçkilərin şəffaf keçirilməsi üçün yeni
metodların işlənib hazırlanması və seçkilərdə nəzarətçi qruplar
yaratmaq məsələsi MSK ilə müzakirə olunur. 2006-cı ildən İFES
Azərbaycanda seçkilərin daha şəffaf keçirilməsi üçün yerli
qeyri-hökumət və beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığı gücləndirib.
Nəticədə müxtəlif yeniliklərə imza atan İFES Azərbaycan cəmiyyətinin
siyasi aktivliyinin artmasında müstəsna rol oynaya bilib.
|